Huwebes, Abril 7, 2022

Sa Book Store

SA BOOK STORE

bumili ng bag dahil sa sawikaing kayganda
na nakatatak roong sa akin nakahalina
binili upang maitaguyod ang pagbabasa
at di ito upang kumita ang kapitalista

bilang makata, pagbabasa'y dapat itaguyod
pagkat gawaing ito'y talagang nakalulugod
nakakarating sa ibang lugar, kahit sa buod
nalalakbay ang buhay pagkasilang hanggang puntod

sa Book Sale at sa Fully Booked na'y kayraming nabili
na mga aklat na talagang kong ikinawili
habang sa National Book Store naman ako lumaki
tula't kwento'y binabasa, banghay na matitindi

ang tindahan ng aklat ang isa nang katibayan
na patuloy na nag-iisip ang sangkatauhan
yaong sinabi ng isang palaisip din naman
kaya araw-gabi, libro'y katabi ko't sandigan

bilang mambabasa'y marami ring naisusulat
upang balang araw ay tipunin ko't gawing aklat
ah, sa pagbabasa'y kayrami kong nadadalumat
na mga paksang pag tinula'y nakapagmumulat

- gregoriovbituinjr.
04.07.2022

Abril 7 - World Health Day

ABRIL 7 - WORLD HEALTH DAY

ikapito ng Abril ay ating ginugunita
Pandaigdigang Araw ng Kalusugan ng madla
dapat walang maiiwan kahit kaawa-awa
lalo't nag-pandemya, kayraming buhay ang nawala

ngayong World Health Day ay nais nating maiparating
sa kinauukulan ang ating mga hinaing
na sa pansitan sana'y huwag matulog, humimbing
kundi kalusugan ng bayan ay dingging matining

universal health care ay ipatupad at pondohan
pandemya sa kalusuga't kahirapan, wakasan
panlaban sa virus ay tiyakin sa mamamayan
pagpapagamot at gamot sana'y di magmahalan

tarang magbedyetaryan, kumain ng bungang hinog
at magsikain ng mga gulay na pampalusog
nang lumakas ang katawan, lumitaw ang alindog
malabanan ang sakit, ubo, tibi, kanser, usog

World Health Day sa bawat bansa'y dapat alalahanin
sakit ng kalingkingan, dama ng katawan natin
ang gamot ay pamurahin, agham ay paunlarin
nakasaad sa universal health care sana'y tupdin

- gregoriovbituinjr.
04.07.2022

Pagpuna

PAGPUNA

"Huwag silang magkamali, tutulaan ko sila!"
tila ba sa buhay na ito'y naging polisiya
nitong makata sa makitang sala't inhustisya
upang baguhin ng bayan ang bulok na sistema

tila tinularan si Batute sa kolum nito
noon sa diyaryo pagdating sa pangmasang isyu
pinuna nga noon ang bastos na Amerikano
pinuna rin ang sistema't tiwali sa gobyerno

di makakaligtas sa pluma ko ang mandarambong
sa kaban ng bayan, trapo, tarantado, ulupong
na pawang perwisyo sa bayan ang isinusulong
upang sila'y madakip, maparusahan, makulong

salot na kontraktwalisasyon ay di masawata
pati di wastong pagbabayad ng lakas-paggawa
patakaran sa klima, mundong sinisira, digma
pamamayagpag sa tuktok nitong trapong kuhila

pagpaslang sa kawawa't inosente'y pupunahin
pagyurak sa karapatang pantao'y bibirahin
sistemang bulok, tuso't gahaman, di sasantuhin
kalikasang winasak, pluma'y walang sisinuhin

tungkulin na ng makata sa bayang iniirog
na mga mali'y punahin at magkadurog-durog
upang hustisyang panlipunan yaong maihandog
sa masang nasa'y makitang bayan ay di lumubog

- gregoriovbituinjr.
04.07.2022

Miyerkules, Abril 6, 2022

Tarp na baligtad

TARP NA BALIGTAD

bakit tarp ay baligtad, takot kaya sila roon?
takot dahil pambáto roo'y trapong mandarambong?
malakas daw sa surbey, baka manalong malutong?
maaari sanang maiayos ang tarp na iyon

aba'y naglagay nga ng tarp ng Manggagawa Naman
ngunit baligtad, parang sa araw lang pananggalang
aba'y ginawa lang trapal sa naroong tindahan
nadaanan ko lang ito kaya nilitratuhan

ito kaya'y simbolo ng tákot ng maralita?
sa punong bayan nila, na dala'y trapong kuhila
tila ba kandidato natin ay kaawa-awa
gayong kandidato'y kauri nating mga dukha

nasa lungsod iyon ng namumunong dinastiya
takot pa ang masa, na baka raw matukoy sila
baka sila'y di bigyan ni mayora ng ayuda
ganitong sistemang trapo'y dapat lang wakasan na

kung paniwala'y tama, huwag padala sa takot
dapat tapusin na ang panahong buktot-baluktot
wakasan na iyang dinastiya, trapo't kurakot
kung di ngayon, kailan pa sistema'y malalagot?

- gregoriovbituinjr.
04.06.2022

Sa Daang Maganda

SA DAANG MAGANDA

maluray-luray ako sa kaiisip sa kanya
hanggang nilakad ang mga eskinita't kalsada
nagninilay nang mapadako sa Daang Maganda
napanatag ang kalooban ko't dama'y sumaya

doon pa lang sa kalsadang ngalan ay natititik
tumigil sumandali, nagnilay nang walang imik
pakiramdam ko animo'y nabunutan ng tinik
sa lalamunan at balikat ay tinapik-tapik

ah, kaysarap ng simoy ng umagang mapayapa
ano't sa Daang Maganda, agad akong sumigla
ang aking pagkaluray kanina'y nabuong bigla
sa aking guniguni'y dumalaw ang sinta't mutya

kaya nag-selfie sa karatulang Maganda Street
na tandang nasa lansangan ako ng maririkit
panibagong pag-asa ang sa diwa'y nabibitbit
tila sa puso ko'y may kung sinong kumakalabit

- gregoriovbituinjr.
04.06.2022

Makasaysayang pagtakbo

MAKASAYSAYANG PAGTAKBO

makasaysayang pagkakataon para sa bayan
ang pagtakbong Pangulo ni Ka Leody de Guzman
di trapo, di bilyonaryo, at di rin nagpayaman
subalit marangal, matino, Manggagawa Naman!

dati, tumatakbo'y mula sa dinastiya't trapo
walang pagpilian ang mamamayang bumoboto
kaya halalan ay itinuring na parang sirko
maboboto basta sumayaw lang ang kandidato

subalit bigla nang naiba ang ihip ng hangin
ang isyu ng masa'y naging mahalagang usapin
nang tumakbo ang lider-obrerong kasangga natin
bilang Pangulo ng bansa, sistema'y nayanig din

trapo'y kinabahan nang ilampaso sa debate
yaong pasayaw-kendeng na nais mag-presidente
di na tuloy dumadalo sa debate ang peste
este, ang kupal, este, ang magnanakaw, salbahe!

kaya, manggagawa, iboto ang ating kauri
si Ka Leody de Guzman ay ating ipagwagi
Manggagawa ang gawing Pangulo ng bansa't lahi
upang makamit na ang pagbabagong minimithi

- gregoriovbituinjr.
04.06.2022

Martes, Abril 5, 2022

Sa langit

SA LANGIT

ayokong sayangin ang panahon sa pagtunganga
kung wala namang naninilay o tinitingala
maliban kung may lumitaw na magandang diwata
o kaya'y Musa ng Panitik kaya napapatda

wala nang pumansin sa akin mula magkasakit
masalubong man ako, mata nila'y tila pikit
parang ako'y multo o tila kanilang kagalit;
sa panahong ito, magkasakit nga'y anong lupit

subalit heto, sa pagkatha'y nagpatuloy pa rin
kung may mabentang tula, may pambili ng pagkain
nagsisipag kumatha bakasakaling palarin
ang makatang pulos luha, na katha'y didibdibin

minsan, di ko na makuhang tumingala sa langit
baka mapala'y hagupit ng sigwang nagngangalit
at yaong mata ng bagyo'y didilat at pipikit
di malaman anong mangyayari sa ilang saglit

banggitin mo ang pangalan ko sa mga Bathala
habang pinarurusahan itong abang makata
dahil di ko mapuri ang pagtudla sa kawawa
na para sa kanila'y laruan lang na manika

patuloy sa pagkuyom ang matigas kong kamao
na tutol sa pagyurak sa karapatang pantao
habang nagninilay at nakatambay lang sa kanto
hinihintay ang diwang sisirit sa aking ulo

- gregoriovbituinjr.
04.05.2022

Aktibo

AKTIBO

nais kong makita nila gaano kaaktibo
ang mandirigma ng pluma sa iba't ibang isyu
kunwa'y walang sakit, na matatag pa itong buto
at nasa utak ay inilalagay sa kwaderno

mga samutsaring usapin, iba't ibang paksa
hinggil sa karaniwang tao't uring manggagawa
ang kwaderno'y pupunuin kong taglay ang adhika
habang isinasatinta'y pawang dugong sariwa

ah, ganyan nga ako kaaktibo sa pagdalumat
sa pakikipagpingkiang punong-puno ng sugat
upang magampanan lang ang tungkuling pagsusulat
ng hustisyang panlipunang dapat kamtin ng lahat

aktibo araw at gabi, kita mo't walang sakit
patuloy sa pagkatha hanggang utak na'y sumirit
sa nangyayari sa lipunan ay ayaw pumikit
upang maibahagi lang ang kinatha't parunggit

- gregoriovbituinjr.
04.05.2022

Araw-gabing tungkulin

ARAW-GABING TUNGKULIN

araw-gabi nang palaging abala yaring isip
sa maraming isyu't paninindigang nalilirip
sa mga katagang nahalukay at halukipkip
sa mga hinaing niring dukhang dapat masagip
sa mga salita't dunong na walang kahulilip

upang makatha'y asam na makabuluhang tula
alay sa pakikibaka't buhay na itinaya
upang sundan ang yapak ng mga Gat na dakila
upang ipaliwanag ang isyu ng walang-wala
upang kamtin ang pangarap ng uring manggagawa

payak na pangarap sa araw at gabing tungkulin
upang isakatuparan ang bawat adhikain
para sa karaniwang tao't sa daigdig natin
upang angking karapatang pantao'y respetuhin
upang asam na hustisyang panlipunan ay kamtin

iyan ang sa araw-gabi'y tungkuling itinakda
sa sarili, at hingi ko ang inyong pang-unawa
kung sakaling abalahin ako'y di nagsalita;
sa pagninilay nga ang araw ko'y nagsisimula
upang bigkisin ang salita, lumbay, luha't tuwa

- gregoriovbituinjr.
04.05.2022

Tagaktak ng pawis

TAGAKTAK NG PAWIS

laging tumatagaktak ang pawis n'yo, manggagawa
hangga't patuloy ang ikot ng mundong pinagpala
ng inyong mga bisig sa patuloy na paglikha
ng pagkain at produktong kailangan ng madla

O, manggagawa, nilikha ninyo ang kaunlaran
kung wala kayo'y walang mga tulay at lansangan
walang gusali ng Senado, Kongreso, Simbahan
walang mall, palengke, palaruan, at Malakanyang

patuloy na nagpapagal sa arawang trabaho
para sa pamilya'y lagi nang nagsasakripisyo
kayod pa rin ng kayod kahit kaybaba ng sweldo
na di naman makasapat para sa pamilya n'yo

pinagpala n'yong kamay ang bumuhay sa lipunan
kayong tagapaglikha ng ekonomya ng bayan
subalit patuloy na pinagsasamantalahan
ng bulok na sistemang kapitalismong sukaban

O, manggagawa, kayo ang dahilan ng pag-unlad
ng mundo, ng bansa, ng nagniningningang siyudad
ngunit ang lakas-paggawa n'yo'y di sapat ang bayad
binabarat lagi't ninanakawan ng dignidad

kayo'y lalaya lamang pag ibinigwas ang maso
upang durugin ang mapang-aping kapitalismo
itayo ang pangarap n'yong lipunang makatao
lipunang pantay, patas, at sa kapwa'y may respeto

- gregoriovbituinjr.
04.05.2022

Balagtas crater

BALAGTAS CRATER

isa sa hukay o crater sa planetang Mercury
ay ipinangalan kay Balagtas, aba'y kaybuti
International Astronomical Union nagsabi
karangalan itong sa ating bansa'y nagsisilbi

may diyametrong siyamnapu't walong kilometro
katabi'y Kenko crater, mula kay Yoshida Kenko
manunulat na Hapon, at ang Dario crater dito
ay nagmula sa Nicaraguan na si Ruben Dario

ayon sa I.A.U., crater ay ipangalan dapat
sa mga artista, kompositor at manunulat
aba'y kahanga-hanga ito't nakahihikayat
na sadyang sa mga tulad ko'y nakapagmumulat

upang makata't mangangatha'y sadyang pagbutihin
ang katha't sining, ngunit apelyido ko'y Bituin
na di bagay sa crater kundi sa talang maningning
gayunman, kayganda ng kanilang mithi't layunin

ang Balagtas crater na'y isang pambansang sagisag
di lang sa manunulat kundi ang bansa'y tumanyag
lalo na sa sambayanang ang wika'y anong rilag
na walang kamatayang akda sa puso'y bumihag

- gregoriovbituinjr.
04.05.2022

* litrato mula sa fb
* salamat sa Trivia and Facts Philippines fb page

Lunes, Abril 4, 2022

Ang nakatagong printer

ANG NAKATAGONG PRINTER

tuwang-tuwa ako kay misis sa aking narinig
may nakatagong printer palang aming magagamit
noong kami'y magkalkal ng gamit sa isang silid
laking pasalamat, parang nabunutan ng tinik

ngunit wala namang tinta ang printer na nasabi
iyon ang una kong dapat lutasin nang may silbi
ang printer na sana'y di sira, tinta'y makabili
ma-print ang anumang dokumentong nasa U.S.B.

at sa mga printing shop ay di na ako tatakbo
doon ipi-print mo'y edited na, pinal na't sakto
kayhirap kung sa printing shop, pabalik-balik ako
upang i-edit ang munting mali't ito'y mabago

aba'y alam n'yo bang katawan ko'y biglang sumigla
lalo ngayong kayrami kong proyektong nasa diwa
munting dyaryo, pampleto ng mga ilan kong katha
mga salin ng haiku, mga koleksyon ng tula

ilang pangarap na magkakaroong katuparan
at maitutuloy na rin ang munting palimbagan
subalit itlog ay huwag munang bilangin naman
baka mapurnada pa't iba lang ang kahinatnan

lutasin muna ang tinta, mayroon bang pambili?
takbo ng printer ba'y ayos pa? anong masasabi?
kalagayan ng printer muna'y alaming maigi
nang pangarap ay matupad, printer dapat may silbi

- gregoriovbituinjr.
04.04.2022

Pagpaslang sa buhong

PAGPASLANG SA BUHONG

ipinagsanggalang ni Flerida
ang tangkang gahasaing si Laura
ni Konde Adolfong palamara
Konde'y pinana't napaslang niya

pinagtiyap yaong karanasan
ng dalawang mutya ng kariktan
sa panahong di inaasahan
ay nagkita laban sa sukaban

Flerida'y tumakas sa palasyo
at sa gubat ay napadpad ito
upang sinta'y hanaping totoo
sa hari'y ayaw pakasal nito

relihiyon ay magkaiba man
magkapareho ng karanasan
kapwa biktima ng kabuhungan
ngayon ay naging magkaibigan

sinta ni Florante ay si Laura
sinta ni Aladin si Flerida
mula sa pait ng luha't dusa
ang sakripisyo nila'y nagbunga

mula sa akda ng bunying pantas
na di magwawagi ang marahas
Florante at Laura ni Balagtas
tulang para sa bayan at bukas

- gregoriovbituinjr.
04.04.2022

Balagtasan at Balagtasismo

BALAGTASAN AT BALAGTASISMO

Mabuhay ang makatang Balagtas
sa kanyang mga obra maestras
pagbubunyi sa dakilang pantas
na inspirasyon ngayon at bukas

sisne ng Panginay nakilala
may-akda ng Florante at Laura
awtor ng Orozman at Zafira
kinatha'y Mahomet at Constanza

mula sa kanya ipinangalan
ang Balagtasismo't Balagtasan
pamana't aktibidad pambayan
sa masa'y sadyang makabuluhan

Balagtasan at Balagtasismo
na umakit sa mga tulad ko
ay mga ideyang naimbento
noong ikadalawampung siglo

Balagtasan ay balitaktakan
sa isyung pangkultura't pambayan
dalawang makata'y maglalaban
patula, diwa'y magpipingkian

tinatawag na Balagtasismo
yaong mga tulang ang estilo
pagdating sa pantig, rima't metro
ay tulad ng kay Balagtas mismo

Balagtasismo'y sukat at tugma
ang nangungunang estilo't katha
Modernismo naman ay malaya
sa tugma't sukat sa mga tula

pagsulong ng panulaang bayan
ay talaga ngang kinagiliwan
may talinghaga, diwa't kariktan
pamanang tunay sa sambayanan

- gregoriovbituinjr.
04.04.2022

Linggo, Abril 3, 2022

Tapsilog

TAPSILOG

tapa, sinangag, itlog
kinakain ng kalog
sadyang nakabubusog
pagkaing pampalusog

kung ayaw ng sinangag
ayos lang, walang palag
may ibang ilalatag
gayundin sa magdamag

tapa, sinaing, itlog
wala nang ibang sahog
basta ba makabusog
sa tiyang nangangatog

sa gutom na'y panlaban
tiyan na'y malalamnan
sisigla ang kalamnan
sa tapsilog ng bayan

kahit buhay ko'y salat
aking pasasalamat
sa tapsilog nabundat
ang katawan kong payat

- gregoriovbituinjr.
04.03.2022

Ang tinatanim

ANG TINATANIM

tinatanim ko ang binhi ng prinsipyong hinango
sa buhay ng kapwa taong dumanas ng siphayo
dahil sa sistemang mapagsamantala't madugo
buhay ng mga api't kawawang dinuro-duro

tinatanim ko'y pangarap ng uring manggagawa
lipunang asam na may hustisya't mapagkalinga
lipunang patas at makatao para sa madla
na karaniwan ding paksa ng marami kong tula

tinatanim ko'y puso't diwang maka-kalikasan
mapangalagaan ang daigdig nating tahanan
punuin ng puno ang kinakalbong kagubatan
at kabundukan, mga kabukiran ay matamnan

tinatanim ko'y prinsipyong patas, mapagpalaya
na siyang tangan din ng mga bayaning dakila
aral sa Kartilya ng Katipuna'y isadiwa,
isapuso't isabuhay ng madla't maralita

nawa ating mga itinanim ay magsilago
tungo sa lipunang pangarap nating maitayo
may hustisyang panlipunan, walang trapo't hunyango
lipunang patas at makatao ang tinutungo

- gregoriovbituinjr.
04.03.2022

Romantiko

ROMANTIKO

O, nais kitang romansahin ng mga kataga
mula sa iwing damdamin yaring sinasalita
na pawang pagsinta ang sinasambit ko't sinumpa
sa harap ng liyag na mutya't kaygandang diwata

itutula'y pagkain para sa tiyan at bibig
itula'y sahod ng paggawang puso'y pumipintig
itutula'y mula sa pusong puno ng pag-ibig
itula'y isyu ng sambayanang laya ang tindig

at sa diwata'y patuloy ang aking panunuyo
pagkat sa kariktan talagang ako'y narahuyo
di sana maumid lalamunan sa panunuyo
sa mga nakapaligid ay huwag manibugho

romantiko man akong sa tula idinaraan
yaring pamimintuho sana'y di ito kawalan

- gregoriovbituinjr.
04.03.2022

Liwasang Balagtas

LIWASANG BALAGTAS

ako nga'y nagtungo sa Liwasang Balagtas
upang doon tula kong kinatha'y mabigkas
nag-iisa man, nag-selfie, walang palabas
ay nag-alay papugay sa dakilang pantas

sa ikadalawang daan tatlumpu't apat
niyang kaarawan habang araw pa'y nikat
maayos, tahimik sa Liwasang Balagtas
buti't ako'y tinanggap ng palad na bukas

mag-isa man ay nabigkas kong malumanay
bilang parangal sa kanya ang tulang alay
mula sa pananaliksik ko't pagninilay
ay nalikha rin ang tula ng pagpupugay

talaga kong sinadya ang liwasang pakay
at gumugol ng walong balikang pagsakay
O, Balagtas, pantas at sisne ng Panginay
tanging masasabi ko'y Mabuhay! MABUHAY!

- gregoriovbituinjr.
04.03.2022

* mga litratong kuha ng makatang gala sa Liwasang Balagtas sa ika-234 kaarawan ni Francisco Balagtas, 04.02.2022

Liway

LIWAY

aking pinanood ang pelikulang Liway
hinggil sa isang kumander ang talambuhay
na nangyari sa panahong di mapalagay
yaong bayan sa diktaduryang pumapatay

lalo ngayong nagbabanta ang pagbabalik
ng halimaw ng norte't takot ay ihasik
baka muling ilublob ang bayan sa putik
pag nanalo ang palalo't sukab na lintik

makatotohanang pagtalakay ang sine
sa panahon ng Buwan ng mga Babae
mga gumanap ay kayhuhusay umarte
kwento'y malalim, matalim, may sinasabi

huwag nating hayaang bumalik ang sigwa
ng panahong karapata'y binalewala
na mga nakibaka'y dinukot, winala
habang halimaw ng hilaga'y nagwawala

di dapat bumalik ang malagim na araw
sa likod ng bayan, may tarak na balaraw
nais nating payapa pag tayo'y dumungaw
na sana'y lipunang patas ang matatanaw

- gregoriovbituinjr.
04.03.2022

Sabado, Abril 2, 2022

Si Laura ni Balagtas at ni Petrarch

SI LAURA NI BALAGTAS AT NI PETRARCH

si Laura ang kasintahan ng mandirigmang Florante
sa akdang Florante at Laura ng ating Balagtas
si Laura'y inspirasyon ni Petrarch sa Canzoniere
makatang Italyano, na soneto ang binagtas

marahil nga'y kayganda pag Laura ang ngalang taglay
dahil inspirasyon sa mga akda ng makata
kababakasan ng pag-ibig na nananalaytay
sa puso't diwang kinasasabikan sa pagtula

pagsinta'y labis ngang makapangyarihan, ang saad
ni Balagtas sa kanyang akdang walang kamatayan
dagdag pa, laki sa layaw ay karaniwang hubad
sa bait at muni't sa hatol ay salat, malaman

sa mundo'y kinilalang tunay ang Petrarchan sonnet
kaiba sa Shakespearean sonnet pagdating sa rima
soneto ni Petrarch pag binasa'y kaakit-akit
sonetong may lalim, pangmasa, pag-asa, pagsinta

ah, natatangi si Laura sa pagsinta't pagtula
nina Balagtas at Petrarch, makatang kaybubuti
madarama mo sa tula ang dusa, luha't tuwa
sa kathang kanilang alay sa sintang binibini

- gregoriovbituinjr.
04.02.2022