Miyerkules, Hunyo 30, 2021

Kaplastikan

KAPLASTIKAN

pulos kaplastikan na sa ating kapaligiran
pulos plastik at upos sa dagat naglulutangan
sadyang kalunos-lunos na ang ganyang kalagayan
at ngayon ay bansa ng plastik tayong naturingan

sa isang editoryal nga'y Plastic Nation ang tawag
sa ating bansang may ilan pang gubat na madawag
kayrami raw nating, oo, nating basurang ambag
na tila sa ulat na ito'y di tayo matinag

ang nabanggit bang editoryal ay nakakahiya
na dahil sa plastik, tila ba tayo'y isinumpa
anong gagawin ng bansa upang ito'y mawala
aba'y magtulungan at magbayanihan ang madla

kayrami mang nagawa, di sapat ang Ocean Cleanup
paano bang kalinisan ng ilog ay maganap
ang Ilog Pasig, tingnan mo anong kanyang nalasap
habang tayo'y abalang kamtin ang abang pangarap

pulos plastik, pulos kaplastikan na ang paligid
pulos microplastic sa dagat pag iyong sinisid
ano bang dapat nating gawin, turan mo, kapatid
bago pa kaplastikan sa dilim tayo ibulid

- gregoriovbituinjr.
06.30.2021
* litrato mula sa Editoryal ng pahayagang Inquirer, petsang Hunyo 20, 2021

Magulong kapaligiran

MAGULONG KAPALIGIRAN

parang gulong ang buhay sa samutsaring dinanas
paikot-ikot, pasikot-sikot, pare-parehas
ramdam mong masalimuot ang bawat nilalandas
nilulutas ang mga suliraning di malutas

mula sa puno'y naglalagasan ang mga dahon
nakabitiw sa mga sanga't di na makaahon
sadyang ganito ba ang kalakarang parang kahon
isinilang, naging tao, mamamatay paglaon

subalit sa pagitan ng buhay at kamatayan
ay makadarama ng pag-ibig at kabiguan
ng kasiyahan, ng kapaitan, ng kalungkutan
di matakasan ang magulong kapaligiran

sa patutunguhan mo nga'y dadalhin ka ng gulong
nakabisikleta man o nakaawto'y susuong
sa balak puntahan, pangarap, saanman humantong
basta matumbok ang dinulot ng sariling dunong

- gregoriovbituinjr.
06.30.2021
* litratong kuha ng makatang gala sa Bantayog ng mga Bayani, Lungsod Quezon

Pritong isda

PRITONG ISDA

tila isdang galit pag tumingin
sa mesa'y naroong nakahain
kitang sunog nang ito'y hanguin
sa kawaling talagang nangitim

napabayaan ba ng makata
ang pagpiprito niyang kaysigla
o kung saan-saan natunganga
nagluluto'y may ibang ginawa

sapat lang sana ang pagkaluto
upang sarap nito'y di maglaho
nasunog, lumutong, at sumubo
kumain pa rin ng may pagsuyo

sumarap din dahil sa kamatis
na sadyang sa mukha'y pampakinis
na pampaganda rin nitong kutis
kunswelo sa mamang mapagtiis

tara, halina't mananghalian
o kaya'y ulamin sa hapunan
huwag paabutin ng agahan
aba'y kayhirap nang mapanisan

- gregoriovbituinjr.
06.30.2021

Martes, Hunyo 29, 2021

Bukrebyu: Ang aklat na "Tungkos ng Talinghaga"



BUKREBYU: ANG AKLAT NA "TUNGKOS NG TALINGHAGA"
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Tuwang-tuwa akong makabili ng mga aklat ng tula ng iba pang makata, bilang mga koleksyon sa munti kong aklatan. Tulad na lang nitong aklat na "Tungkos ng Talinghaga" na inilathala ng Talingdao Publishing House sa Taguig noong 2002. Nabili ko ang aklat na ito sa Solidaridad Bookshop sa Ermita nito lang Pebrero 19, 2021, sa halagang P250.00.

Sampung manunulat, sampung tula bawat isa. Ito ang agad kong napansin sa koleksyon. Ibig sabihin, isangdaang tula lahat-lahat. At bawat makata ay may maikling tala bago ang kanilang sampung tula. Ang mga nag-ambag sa aklat na ito'y sina Lilia F. Antonio, na siya ring patnugot ng koleksyon, Apolonio Bayani Chua (ABC), Eugene Y. Evasco (EYE), Ezzard R. Gilbang, Ruby Gamboa Alcantara, Florentino A. Iniego Jr., Wilfreda Jorge Legaspi, Jimmuel C. Naval, Rommel Rodriguez, at Elyrah Loyola Salanga.

Nagbigay ng Paunang Salita si Virgilio S. Almario, Pambansang Alagad ng Sining para sa Panitikan noong 2003, at naging guro ko sa poetry clinic na LIRA (Linangan sa Imahen, Retorika at Anyo) noong Setyembre 2001 hanggang Marso 2002. Nagbigay ng Panimula (o Pambungad hinggil sa koleksyon) ang baitakng manunulat na si Ligaya Tiamzon-Rubin, na madalas kong nababasa sa magasing Liwayway. At mensahe mula sa patnugot na si Lilia F. Antonio.

Ang buong aklat ay binubuo ng 184 pahina, kasama na ang mga unang pahinang nasa Roman numeral. Ang mga tula ay hanggang 163 pahina, at ang mga paunang paliwanag ay naka-Roman numeral na 19 pahina. Subalit may mga blangkong pahina, o yaong walang nakalathala.

Ang mga nasabing makata ay pawang mga nasa Departamento ng Filipino at Panitikan ng Pilipinas (DFPP) ng Unibersidad ng Pilipinas sa Diliman, Lungsod ng Quezon. Nakakatuwa ang pamagat ng Paunang Salita ni Almario, May Iba Pang Makata, na sabi nga niya, "nais patunayan wari ng koleksyon na may iba pang mga makata na dapat makilala ng madla. Na maaaring hindi nagwagi ng anumang pambansang gawad pampanulaan ang mga kalahok subalit hindi mapipigil ang natural na simbuyong umibig at lumikha ng tula." At idinagdag pa niya sa ibang talata: "Sa madaling sabi, iba lamang nilang tumula."

Ayon naman kay Panimula ni Rubin, "Animo'y may puwersang nagtutulak sa kanila upang maging makata. Maaaring hindi isinilang na may budbod na talinghaga ang kanilang haraya subalit may lawas o kolektibong kaisahan ang umaahon sa kanilang kaloob-looban upang lumikha ng mga bersong magtatakda ng kanilang identidad at pananaw sa mundo." At inisa-isa ni Rubin kung sinu-sino ba ang nabanggit sa itaas na sampung makata.

Napakaganda naman ng mensahe ng patnugot na si Lilia F. Antonio, "Dahil bayan na agrikultural ang Pilipinas, klasikong talighaga ng ating panitikan ang linang o kabukiran. Gayundin, ang mga tula o alinmang anyong pampanitikan ay naiuugnay bilang tungkos ng talinghaga - isang patunay sa pananalig ng Pilipino sa palay bilang halaman ng buhay. Lagi kasing nakalatag sa hapagkainang Pilipino ang sinaing. Ang mga manunulat - establisado man o nakikibaka ng isang pangalan - ay kadalasang inihahambing bilang sumisibol o hinog na nakakawing sa pangunahing talinghaga ng palay. Kung salat ang nalilikhang akda, agad masasabing tigang ang lupang sakahan."

Maganda ang pagkakalatag ng tulang "Alak" ni Antonio dahil nakadisenyo ang tula sa korteng bote ng alak. Nagagandahan din ako sa tulang "Anak ng Manggagawa" ni Apo Chua, lalo na't siya'y ilang ulit ko na ring nakasama dahil siya ang tagapayo ng pangkulturang grupong Teatro Pabrika, na kasama naman namin sa mga pagtatanghal sa lansangan pag may pagkilos ang mga manggagawa. Si Evasco naman, na isang premyadong manunulat, ay nababasa ko na sa Liwayway dahil sa kanyang kolum doon na Buklat-Mulat.

Para naman kay Ruby Gamboa-Alcantara, "Pansariling libangan at ekspresyon lamang ng sarili ang manaka-nakang pagsusulat na walang sinusunod na pormal na batas sa pagsulat." Si Ezzard R. Gilbang naman itinanghal na Makata ng Taon 2014 sa Talaang Ginto ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF). Sa pagpapakilala naman kay Iniego ay nakasulat: "At narito ang matapat na tungkulin ng makata - sikaping sindihan ang mitsa ng mga alaala bago tuluyang mamuo at matuyo sa putik ang mga kislap ng gunita."

Ayon naman kay Legaspi, "Ang mga tulang sinusulat ko ay ekspresyon lamang ng mga sandaling nais kong makawala sa hawla ng pagiging edukador at akademista." Para naman kay Naval, "Sumusulat ako ng tula upang tugunan ang responsibilidad at tungkulin, upang magpahayag at magpalaya." Sa pagpapakilala kay Rodriguez ay nakasulat: "Kuntento sa buhay... kahit papaano." 

Anong ganda naman ng paliwanag ni Salanga, "Dahil sa aktibo at nagbabago ang lipunan na ating ginagalawan, naniniwala ako na ang pagsusulat ay kinakailangang maging mapanuri, pumupuna't nanghihimasok sa kanyang mambabasa. Hindi nagwawakas ang pagsusulat sa iisang tuldok. Ito ay malaya't paulit-ulit na isinisilang."

Tunay na isang kayamanan ang katipunang ito ng kanilang mga tula, pagkat bukod sa kapupulutan ng mga naiibang talinghaga ay isa rin itong inspirasyon upang magpatuloy sa pagsusulat. Isa itong koleksyong maipagmamalaki kong nasa aking munting aklatan. Mabuhay ang mga makatang nalathala sa aklat na ito. At nawa'y magpatuloy pa silang magbigay-inspirasyon sa iba pang makata.

Hunyo 29, 2021 

Ang bawat kong tula'y paglilingkod

ANG BAWAT KONG TULA'Y PAGLILINGKOD

para sa akin, ang bawat kong tula'y paglilingkod
tulad sa pagkaing anong sarap na nakatanghod
araw-gabing kumakain ng anong makalugod
araw-gabing magsalansan ng saknong at taludtod

tara, sa pananghalian nga'y saluhan mo ako
ating namnamin ang gulay, ang prito, ang adobo
tara, sa paggawa ng tula, ako'y sabayan mo
ating namnamin ang bukid, ang pitak, ang araro

may kasabihan nga, ang personal ay pulitikal
tulad ng pagkain at pagtulang gawaing banal
pagluluto't paglikha ang sa diwa'y nakakintal
mula sa sinapupunan ng wala'y maitanghal

ang bawat kong tula'y paglilingkod sa abang madla
sa kababaihan, kabataan, nagdaralita
ang bawat kong tula'y tulay sa uring manggagawa
mga tulang bubusog sa tiyan, puso n'yo't diwa

ako'y makata ng lumbay, sa inyo'y nangungusap
ako'y makata ng pag-ibig, na di kumukurap
ako'y makatang pulitikal, may pinapangarap
na lipunang makatao nawa'y matayong ganap

- gregoriovbituinjr.
06.29.2021

Kontra-baha sa Provident Village

KONTRA-BAHA SA PROVIDENT VILLAGE

isang magandang balitang makabagbag-damdamin
na huli man at magaling sana'y magawa pa rin
higit sampung taon nang nakaraan nang bahain
ang Provident Village na talagang lumubog man din

nanalasa ang ngitngit ng Ondoy, kaytinding bagyo
lumubog sa baha ang buong subdibisyong ito
dalawampung talampakan, abot anim na metro
higit limampung tao umano'y namatay dito

at naganap ang bangungot sa ikalawang beses
nang manalasa ang mas matinding bagyong Ulysses
nitong nakaraang taon lang, bagyo'y naninikis
muling lumubog ang Provident, sadyang labis-labis

buti't may gagawin ang lokal na pamahalaan
nang di na maulit ang bahang di mo makayanan
higit isangdaang metrong bakod, ito'y lalagyan
kung bumagyo't umapaw ang ilog ay may haharang

kaytagal hinintay ang ganitong inisyatiba
salamat sa alkalde ng Lungsod ng Marikina
at sana'y matatag ang bakod na gagawin nila
upang di maulit ang mga bangungot at dusa

- gregoriovbituinjr.
06.29.2021

Mga pinaghalawan ng datos:
https://news.abs-cbn.com/nation/09/28/09/78-dead-devastated-marikina
https://newsinfo.inquirer.net/1360021/like-ondoy-all-over-again

Hiyaw ng katarungan

HIYAW NG KATARUNGAN

binaril ng pulis na lasing ang isang matanda
aba, ito'y sadyang nakagigimbal na balita
bakit ba nangyari ang gayon, nakakatulala
matanda'y walang armas, pinaslang ng walanghiya!

ayon sa ulat, nag-iiba ang pulis pag lasing
kaibigan pa naman daw ng biktima ang praning
nagagalit, nabubuwang, mistulang may tililing
mga kaanak ng biktima, hustisya ang hiling

nakunan pala sa bidyo ang ginawang pagpaslang
lasing na ang suspek nang babae'y sinabunutan
tinutukan ng baril, sa leeg pinaputukan
ang ginawa ng parak ay walang kapatawaran

ang mga naulila'y humihiyaw ng hustisya
lalo't wala namang kalaban-laban ang biktima
tanong ko'y bakit ginawa ng pulis ang trahedya?
dahil ba pangulo'y sagot ang pandarahas nila?

libu-libong tinokhang nga ang nilibing na't sukat
kasama na ang matandang pinagtripan ng alat
ah, sana'y mahuli't maparusahan din ang parak
kung walang bidyo, baka biktima pa'y mabaligtad

- gregoriovbituinjr.

Mga pinaghalawan:
https://www.rappler.com/nation/cop-kills-woman-lilybeth-valdez-quezon-city-may-31-2021
https://www.gmanetwork.com/news/news/metro/789668/drunk-cop-allegedly-shoots-dead-52-year-old-woman-in-qc/story/
https://www.youtube.com/watch?v=XqM8HO0xqtw

Lunes, Hunyo 28, 2021

Linisin ang Ilog Pasig

LINISIN ANG ILOG PASIG

di ligtas at marumi ang tubig sa Ilog Pasig
iyan ang sinambit ng marami't nakatutulig
pag naligo rito'y di lang basta mangangaligkig
pag nagkasakit ka pa'y sarili mo ang uusig

aba'y para kang naligo sa dagat ng basura
tulad ng trapong sa maraming lupa'y nanalasa
ang paglinis sa Ilog Pasig ba'y magagawa pa
marahil, kung magtulong tayong ito'y mapaganda

pulos basura, di naman basurahan ang ilog
kung anu-ano ang nakalutang at nakalubog
sa karumihan nga sa mundo ito'y napabantog
tayo'y walang magawa, sa puso'y nakadudurog

ngunit kailan pa ito malilinis, kailan
di lang basura kundi langis din ay naglutangan
mula pabrika't sasakyang pantubig na dumaan
di ito malilinis kung di ito sisimulan

halina't kumilos, bakasakaling may magawa
Ilog Pasig ay simbolo ng kultura ng bansa
walang malasakit sa ilog, sa tao pa kaya
ah, nais kong magboluntaryo't tumulong ng kusa

- gregoriovbituinjr.

Sakripisyo ng mga nanay

SAKRIPISYO NG MGA NANAY

sa community pantry mga ina'y pumipila
madaling araw na'y gising, pipila ng umaga
bakasakaling kahit kaunti'y may makukuha
upang pansagip sa gutom ng kanilang pamilya

sa panahon ng pandemya, pantry ay nagsulputan
dahil kay Patreng Non, na simbolo ng bayanihan
lumaganap ang "Magbigay ayon sa kakayahan"
pati na "Kumuha ayon sa pangangailangan"

dahil pandemya, mga ina'y lahat ay gagawin
at anumang hadlang o balakid ay hahawiin
antok man sa madaling araw ay sadyang gigising
malayo man ang community pantry'y lalakarin

ganyan ang sakripisyo ng mapagmahal na nanay
upang kanilang pamilya'y di magutom na tunay
ang pagbabayanihan ng kapwa'y buhay na buhay
taospusong pasalamat sa mga nagbibigay

- gregoriovbituinjr.

Dito sa kagubatan

DITO SA KAGUBATAN

kayraming puno sa kagubatan
na bunga'y pipitasin na lamang
mga hayop ay nagmamahalan
at bawat isa'y nagbibigayan

oo, di sila tulad ng tao
na kabig doon at kabig dito
serbisyo'y ginagawang negosyo
ginto ang nasa puso ng tuso

naglalaguan ang mga puno
sana mga ito'y di maglaho
ngunit kung puputlin ng maluho
ay mabebenta saanmang dako

gubat ma'y kunin ng manunulsol
upang gawing silya o ataul
lalabanan ang gintong palakol
kagubata'y dapat ipagtanggol

buhay man iwi yaong kapalit
tahanan itong dapat igiit
bahay ng hayop, ibon mang pipit
huwag hayaang sila'y magipit

ah, mabuti pa rito sa gubat
kasamang hayop ay matatapat
na bawat bunga'y para sa lahat
at walang basta nangungulimbat

mamitas lamang ng bungangkahoy
habang nagsasaya pati unggoy
na sa baging ay uugoy-ugoy
pagong ay sa sapa naglulunoy

mga pagkain dito'y sariwa
luntiang gubat na pinipita
mga hayop na sadyang malaya
ay nabubuhay nang mapayapa

- gregoriovbituinjr.
06.28.2021

Linggo, Hunyo 27, 2021

Kuyom pa rin ang nakataas na kaliwang kamao

 KUYOM PA RIN ANG NAKATAAS NA KALIWANG KAMAO

patuloy pa ring nakakuyom ang aming kamao
lalo't pangarap pa lang ang lipunang makatao
sagana sa likas-yaman, hirap ang mga tao
mayaman ay ilan, dukha'y milyong milyong totoo

para sa pamilya, manggagawa'y kayod ng kayod
mga magsasaka'y nagtatanim at nagsusuyod
habang ekta-ektaryang lupa'y nilagyan ng bakod
habang ang laot sa plastik at upos nalulunod

pulos edukado'y namuno sa pamahalaan
subalit sa kahirapan ay walang kalutasan
dahil ayaw nilang tanggapin ang katotohanan
na pribadong pag-aari'y ugat ng kahirapan

patuloy pa ring kuyom ang kamaong nakataas
habang nangangarap pa rin ng lipunang parehas
pag-aralan ang lipunan bakit kayraming dahas
na ginagawa sa dukha't lipunan ay di patas

mapagsamantalang sistema'y dapat nang baguhin
ugat ng kahirapan ay dapat nang buwagin
manggagawa't maralita'y dapat organisahin
at lipunang makatao ang itatayo natin

- gregoriovbituinjr.
06.27.2021
* litratong kuha sa pagkilos noong Hunyo 12, 2021

Pananalasa ng bu-ang

PANANALASA NG BU-ANG

nanggigigil na sa galit ang mga tinatakot
sapagkat mahal nila'y pinaslang, nakalulungkot
may panahon ding babagsak ang pinunong kilabot
dahil sa mga atas nitong kahila-hilakbot

wakasan na ang tokhang na ang pasimuno'y bu-ang
na sa due process o wastong proseso'y walang galang
na sariling desisyon lang ang sa kanya'y matimbang
halal ng bayan ngunit isa palang mapanlinlang

siyang-siya sa dugo ng tinimbuwang na masa
habang nag-iiyakan ang kayraming mga ina
habang tayo'y nakikiisa at nakikibaka
upang kamtin ng masa ang panlipunang hustisya

ang masang galit ay talagang di na mapalagay
pananalasa ng bu-ang dapat pigilang tunay

- gregoriovbituinjr.
06.27.2021
* litratong kuha sa pagkilos noong Hunyo 12, 2021

Makipagkapitbisig sa kauri

MAKIPAGKAPITBISIG SA KAURI

patuloy nating ipaglaban kung ano ang tama
ipagtanggol ang bayan, magsasaka't manggagawa
ipagtanggol ang dukhang hampaslupa't maralita
laban sa sinumang mapagsamantalang kuhila

katulad nina Che Guevara at Ka Popoy Lagman
na tinuring na bayani ng mga kababayan
dahil sa inambag nilang talino't kakayahan
ngunit kapwa pinaslang dahil sa misyon sa bayan

di natin hahayaang tayo'y maging pipi't bingi
sa mga katiwalia't dahas na nangyayari
sa mga naganap na inhustisya sa marami
sa mga paglabag sa karapatang tayo'y saksi

tanungin bakit buhay ng dukha'y kalunos-lunos
bakit laksa'y dukha, iilan ay nakakaraos
pag may dinahas na kapwa, bakit dapat kumilos
pag puno na ang salop, bakit dapat kinakalos

samutsaring isyu ng bayan ay dapat marinig
sa kapwa ba o sa ginto ang puso'y pumipintig
kung pakikipagkapwa ang sa puso'y nananaig
sa mga dukha't obrero'y makipagkapitbisig

pagkat manggagawa't maralita'y iyong kauri
na kasangga mo upang ibagsak ang naghahari
ugat ng kahirapan ay pribadong pag-aari
na dapat nating durugin upang di manatili

- gregoriovbituinjr.
06.27.2021
* litratong kuha sa pagkilos noong Hunyo 12, 2021

Sabado, Hunyo 26, 2021

Itigil ang torture!

ITIGIL ANG TORTURE
alay na tula para sa International Day in Support of Victims of Torture
Hunyo 26, 2021

"Itigil ang tortyur!" ang marami'y ito ang sigaw
sapagkat pag sinaktan ka'y sadyang mapapalahaw
animo ang likod mo'y tinarakan ng balaraw
dahil sa bali't bugbog ay di ka na makagalaw

ang tanging alam mo lamang, isa kang aktibista
na ipinagtatanggol ang kapakanan ng masa
na ipinaglalaban ang panlipunang hustisya
na paglilingkod sa madla'y pagbibigay-pag-asa

ngunit minamasama ito ng pamahalaan
at ayaw ng burgesya sa salitang katarungan
subalit tibak kaming ayaw magbulag-bulagan
sa mga nangyayaring inhustisya sa lipunan

kaya kami'y naglilingkod, patuloy sa pagkilos
lalo't pag puno na ang salop, dapat lang makalos
subalit kami'y hinuli dahil prinsipyo'y tagos
sa puso ng masang ayaw naming binubusabos

at sa loob ng kulungan ay doon na dinanas
yaong pananakit ng ulupong na mararahas
nang mapatigil ang prinsipyadong tibak sa landas
ng katarungan kung saan may lipunang parehas

"Itigil ang tortyur!" at may batas na ukol dito
sigaw din naming asam ay lipunang makatao
nang walang pagsasamantala ng tao sa tao
ito'y dakilang hangarin ng tibak na tulad ko

- gregoriovbituinjr.
06.26.2021
* litratong kuha noong 2016 sa harap ng Korte Suprema sa pagkilos laban sa paglilibing sa dating diktador sa LNMB

At muling natagpuan ang tula

AT MULING NATAGPUAN ANG TULA

taospuso akong nagpapasalamat sa mutya
siyang musa niring panitik kaya nakatula
mula sa panahong laging nakapangalumbaba
ngunit aba kong puso'y narito't muling sumigla

kinabog-kabog ang dibdib na puno ng pagsuyo
kaming magkalapit din kahit gaano kalayo
at inukit ang panaghoy sa katawan ng puno
inaalala ang nimpang walang anumang luho

lumilipad-lipad ang lambana sa papawirin
habang nakatanaw man din ang dambuhalang lawin
habang ang sugat ng pighati'y titiis-tiisin
ngunit habang gumagaling ay balantukan pa rin

nawala ang tula sa daluyong ng karagatan
na tila ba naanod sa delubyo ng kawalan
patuloy ang unos at makata'y napuputikan
datapwat nakaahon din sa binahang lansangan

ngunit naligaw, di na alam saan napasuot
hanggang napasagupa sa ano't kayraming gusot
tinanggap ang hamon at ang makata'y pumalaot
at tula'y natagpuan kung saan masalimuot

tula'y di matingkala ngunit naging inspirasyon
ang musa ng tugma't sukat, ng taludtod at saknong
habang ang makata'y sa panganib man napasuong
dahil sa adhika't lipunang asam hanggang ngayon

- gregoriovbituinjr.
06.26.2021

Pagbabalik sa gunita

Tula batay sa kahilingan ng mga kasama para sa isang pagkilos mamayang gabi

PAGBABALIK SA GUNITA
alay na tula para sa International Day in Support of Victims of Torture
Hunyo 26, 2021
(8 syllables per line, 12 stanza)

1
ahhh, nararamdaman ko pa
panahon mang kaytagal na
ang tortyur na naalala
na akala mo'y kanina
2
lamang nangyari sa akin
gayong anong tagal na rin
nang ito'y aking danasin
pipisakin ang patpatin
3
latay sa bawat kalamnan
pasa sa buong katawan
tila muling naramdaman
di mawala sa isipan
4
tinanggal ang aking kuko
tinusukan ang bayag ko
nilublob sa inidoro
ang aking ulo't tuliro
5
ako'y aktibistang sadya
na kampi sa manggagawa
kasangga ng maralita
sa bawat nilang adhika
6
ako'y nagpapakatao
pagkat aktibista ako
na pangarap na totoo
ay lipunang makatao
7
nais ko lang ay magsilbi
sa bayang nagsasarili
ngunit dinampot sa rali
nitong nakauniporme
8
hanggang ako'y akusahan
pinag-init daw ang bayan
upang magsipag-aklasan
yaong nasa pagawaan
9
kinasuhan nila ako
nitong gawa-gawang kaso
natigil ang aktibismo
at natigilan din ako
10
hanggang ako'y ikinulong
tinadyakan pa sa tumbong
sa piitan ay naburyong
na laging bubulong-bulong
11
takot ngunit di natakot
prinsipyo ko'y di baluktot
ako'y pilit pinalambot
lagi nang binabangungot
12
mabuti na lang lumaya
dahil sa obrero't dukha
nagpatuloy sa adhika
para sa hustisya't madla

- gregoriovbituinjr.
SecGen, Ex-Political Detainees Initiative (XDI)

Biyernes, Hunyo 25, 2021

Tara, magkape tayo

TARA, MAGKAPE TAYO

tara, paminsan-minsan naman ay magkape tayo
habang naghuhuntahan, palitan ng mga kwento
ano na bang pagtingin mo sa nagsulputang isyu?
na pag pinatulan natin, di ba tayo dehado?

tarang magkape matapos ang gawain sa bukid
magkape dine sa dampa, may upuan sa gilid
anong magandang balita ang iyong ihahatid
anong ulat at kwentong sa atin ay nalilingid

napapag-usapan lang naman habang nagkakape
habang sa maraming gawain ay dumidiskarte
paano ang pagsulong upang di agad mamate
ng tuso't katunggaling talaga namang salbahe

nakabungad sa himpapawid ang nagliliparang
mga ibong tila nagkakatuwaan na naman
habang nariyang tumilaok ang alagang tandang
upang ipabatid ang animo'y di mo pa alam 

ano ang nais mong kape, KOPIKO o KOPIMO?
o Great Taste, Jimms, o kaya naman ay kapeng barako
minsan, mahalagang magpalitan ng kuro-kuro
sa panahong dapat mapakinggan ang ibang kwento

- gregoriovbituinjr.
06.25.2021

Pakiusap sa dyip

PAKIUSAP SA DYIP

agad kong nilitratuhan ang pakiusap sa dyip
na nasakyan ko't sa budhi'y talaga ngang tumirik
isuot ng maayos ang inyong face mask at face shield
dahil drayber ang hinuhuli't bibigyan ng tiket

pakisama na natin sa drayber gawin ang wasto
nang makapasada sila't kumita ring totoo
para rin sa kalusugan ng bawat pasahero
at di rin naman magkahawaan ang mga ito

huhulihin sila't titikitan dahil sa atin?
mali man ito o tama'y dapat tayong may gawin
simpleng pakiusap lang naman nila'y ating dinggin
nang walang balakid sa biyahe't makauwi rin

sundin lang natin ang pakiusap ng tsuper, tara
upang pare-pareho tayong di naaabala
sa patutunguhan ay agad tayong makapunta
at sila'y patuloy sa kanilang pamamasada

- gregoriovbituinjr.
06.25.2021
* litratong kuha sa dyip na nasakyan

Ang wastong paghihinaw

ANG WASTONG PAGHIHINAW

karatula'y naroon sa lababo sa palengke
na nagpapaalalang maghinaw tayong maigi
kamay daw nga'y hugasang wasto yaong pasintabi
sa labas man o sa bahay, sa araw man o gabi

simpleng panawagang palaging sinasambit-sambit
upang di raw magkahawaan ng perwisyong COVID
baka kasi may virus ang sa iyo'y kumalabit
mabuti't may gripo sa palengke't di nalilingid

di lang sa palengke, kundi sa radyo't telebisyon
maging sa mga dyaryo'y pinapatalastas iyon
panawagan sa buong bayang sadyang nilalamon
nitong virus kaya sa babala tayo'y tumuon

COVID ay bantang parang itatarak na balaraw
sa panahon ng pandemyang kayraming pumalahaw
dahil buhay ay wala sa panahong inaagaw
ni Kamatayan, kaya mag-ingat, tayo'y mahinaw

sapagkat paraang ito'y pagbabakasakaling
makaligtas sa COVID, virus ay di manatili
tunay na anong hirap damhin ang mga pighating
dinanas na kamatayan yaong mamumutawi

- gregoriovbituinjr.
06.25.2021
* litratong kuha sa isang palengkeng nadaanan

Huwebes, Hunyo 24, 2021

Nang magtampo ang tula

NANG MAGTAMPO ANG TULA

naroon sa kawalan, walang pumasok sa isip
tinamad na bang mag-isip kahit sa panaginip
anyubog at banyuhay man ay walang kahulilip
ang musa ng panitik ay nariyang di malirip

marahil huwag piliting paduguin ang utak
huwag piliting humiyaw ang pusong nagnanaknak
subalit diligan pa rin ang alagang pinitak
upang di abutin ang pagkatigang at pag-antak

ngayon lang muli nagsisimula ang bagong araw
habang sa pluma'y nakatarak ang isang balaraw
na kahit apoy sa kalan animo'y anong gaslaw
at suot na pantalon ay bakit ba naging lawlaw

malamlam ang katimugan sa aking pagtingala
tiyan pa'y nananakit, may unos na nagbabadya
naririndi, nanlalabo, parating ba ang sigwa
nilalagnat pati mundong dapat ding maunawa

sumusumbat sa budhi ang kawalan ng pagkilos
pag napuno na ang salop ay dapat kinakalos
gusgusing pulubi ang pagtulang naghihikahos
baka mapabilang sa talaang di magkapuntos

- gregoriovbituinjr.
06.24.2021
* mula Hunyo 14-23 ay di nakatula ang inyong abang lingkod